Wonen en werken in La Paz

Hallo iedereen,

In het vorige verslag gaven we aan dat we op korte termijn gingen starten met het vrijwilligerswerk. Het mag duidelijk zijn, we zijn inmiddels begonnen! Dit verslag geeft onze ervaringen tot nu toe weer. Voordat we dit doen willen we eerst stilstaan bij hetgeen in Peru gebeurd is. We doelen hierbij op de vreselijke aardbeving die vijfhonderd mensen het leven heeft gekost en vele gewonden heeft veroorzaakt. Aangezien wij ver van de getroffen gebieden vertoeven hebben we zelf niks gemerkt. Toch heeft deze natuurramp een enorme indruk op ons gemaakt, omdat we erg met het land begaan zijn. We hebben er tenslotte een geweldige tijd beleefd. Daarnaast zijn wij ook in Pisco geweest, het stadje dat voor tenminste zeventig procent verwoest is. Het stadje op zich was niet bijster mooi, maar de omgeving daarentegen adembenemend. Onlangs hebben we vernomen dat ook deze prachtige omgeving niet bespaard is gebleven. Prachtige rotsen in de zee die ooit door de natuur geschapen zijn, zijn door diezelfde natuur verwoest. Het is erg om te bedenken dat dit stadje zeer veel leunde op het toerisme, wat nu uiteraard stil ligt en misschien niet meer zal worden als voorheen.

Dan nu de huidige situatie, onze situatie beter gezegd. Nadat we het vorige verslag geplaatst hadden verbleven we nog een nacht in een hotel. De volgende dag gingen we naar ons gastgezin, het echtpaar Pepe en Helena. Deze enorm aardige senioren gaven ons een fijn gevoel, waardoor we ons snel op ons gemak voelden. Die maandag begon tevens het vrijwilligerswerk, of althans, het bezoeken van de diverse projecten om nog wat meer duidelijkheid te verkrijgen. Dit bezoeken van de projecten deden we met een medewerkster van de organisatie, Sandra, die inmiddels weer in het oude en vertrouwde Nederland zit. De week daarop begonnen we dan uiteindelijk met het werken. Wie doet wat?

Fernando
136:
Onder het stukje van Natascha zal dit project verder worden uitgelicht.

Helping Hands:
Bij dit project werk ik met jongens en meisjes die rond de zeventien tot drieëntwintig jaar zijn. Zij krijgen van deze organisatie financiële steun om te studeren omdat hun ouders hierin niet kunnen voorzien. Ik geef aan deze jongeren Engelse les en dat bevalt zeer goed. Men is leergierig en redelijk gedisciplineerd, zodat dezelfde mensen telkens weer bij de lessen komen opdagen. Hierdoor kan ik nu ook een lesprogramma introduceren wat ik vanaf aankomende week ga doen.

Verder ben ik op dit moment aan het kijken of ik misschien ook bij een ander project kan beginnen of dat ik bij Helping Hands mijn werkzaamheden uitbreid. Een eerder project waar ik me voor wilde inzetten had toch niet uitgepakt zoals ik dat verwachtte. Bij dit project heb ik daarom de werkzaamheden gestaakt.

Het vrijwilligerswerk is erg leerzaam en elke dag zijn we dan ook uitgeput van de vele indrukken. Als ik moet aangeven welk project me het meest ligt, kies ik voor Helping Hands. Hier ben je echt bezig mensen iets te leren en is er een echte interactie tussen de groep en mij.

Natascha
In La Paz zal ik mij gaan inzetten voor drie projecten. Net als Fernando zal ik van maandag tot en met donderdag werken. Ik zal per project een uitleg geven van de inhoud van het project en mijn ervaringen in deze projecten tot nu toe.

Vrouwengevangenis Obrajes:
In de vrouwengevangenis geef ik drie middagen per week, van 14.30-16.30 uur Engelse les aan twee gevangenen. De vrouwengevangenis in Obrajes is een heel bijzondere gevangenis. Het is absoluut niet wat je van een gevangenis verwacht. Het is namelijk een compleet dorp tussen vier muren. Nadat je de bewakers, zeer eenvoudig, bent gepasseerd loop je over een plein en zie je de vrouwen drinken, eten en zelfs kleding verkopen. Ze hebben hun eigen winkeltjes in de gevangenis. Ook zie je overal kleine kinderen rondrennen! Deze kinderen kunnen in principe tot hun zesde bij hun moeder blijven wonen. Met deze regel wordt wel soepel omgegaan, want er verblijven nog genoeg oudere kinderen daar. Ook heeft een deel van de vrouwen de beschikking over kleine golfplaten ´huisje´ waarin ze overdag verblijven, omdat ze overdag niet in de slaapvertrekken kunnen. Niet iedereen kan hierover beschikken, omdat hier ook voor betaald moet worden. ´s Nachts worden de vrouwen opgesloten in een slaapzaal met ongeveer twintig personen. De sfeer is absoluut niet dreigend. De vrouwen zijn heel vriendelijk en je vergeet soms dat het om gevangenen gaat. In deze gevangenis verblijven ongeveer 250 vrouwen en bijna 100 kinderen.

Mijn leerlingen Fabiola en Rosario zijn hele lieve vrouwen van middelbare leeftijd. Met name Fabiola is een hele goede leerling. Ze is heel leergierig, gedisciplineerd, intelligent en sociaal. Een goed ontwikkelde vrouw die naar mijn mening niet thuis hoort in de gevangenis. Ze zit echter vast wegens moord op haar man vorig jaar december. Ze ontkent de moord, maar alle bewijslast is tegen haar.... Het proces is nog gaande, maar als zij veroordeeld wordt zal zij dertig jaar moeten zitten en dat houdt in tot haar tachtigste. Ik kan me eerlijk gezegd niet voorstellen dat zij het gedaan heeft als ik haar beoordeel op hoe ik haar de laatste tijd heb leren kennen. Maar we weten natuurlijk niet wat zich precies heeft afgespeeld. Ik hou me er in ieder geval niet teveel mee bezig. Ik ben daar om les te geven en wat de vrouwen gedaan hebben is voor mij niet van belang.
Rosario wil ook graag de taal leren, maar gaat er wat gemakkelijker mee om dan Fabiola. Zij is wat minder gedisciplineerd en komt ook vaak te laat tijdens de les. Maar buiten dat mag ik haar wel graag. Het is ook een hele lieve, maar aparte vrouw. Ze zit, naar eigen zeggen, vanwege een geldkwestie in het gevang. Ze heeft echter aan mij hele andere verhalen verteld, dan tegen de vorige vrijwilliger die haar les heeft gegeven. Dus wat waarheid is blijft een raadsel.

Het project in de vrouwengevangenis is mijn favoriete project. Ik ga er altijd met heel veel plezier heen en keer voldaan weer terug.

Corazón Inquieto:
Bij Corazón Inquieto (C.I.) werk ik twee ochtenden per week (ma en do) en één middag per week (do). C.I. is een eigen project van de vrijwilligersorganisatie Connectie Bolivia. C.I. is een kinderdagverblijf voor kinderen van 2-6 jaar in de ochtend van 8.30 tot 12.30 uur en in de middag van 13.00 tot 18.00 uur voor kinderen van 6-12 jaar. C.I. is gevestigd in de marktwijk Gran Poder in de buurt van het centrum. De markt-kooplieden kunnen hun kinderen tegen een minimale vergoeding van ongeveer € 0,10 per dag naar C.I brengen. Maar het zijn niet alleen deze mensen die hun kinderen naar het kinderdagverblijf brengen. Ook ouders uit de buurt brengen hier hun kinderen, zodat zij rustig naar het werk kunnen en niet bijvoorbeeld hun kind naar de markt hoeven mee te nemen. Voor de kinderen is dit uiteraard het beste, omdat ze bij C.I. leuke activiteiten kunnen doen en niet op straat hoeven te blijven met hun moeder. Hier kunnen ze lekker kind zijn. Het zijn vaak kinderen uit armere gezinnen waarbij ook nog regelmatig alcoholproblemen in het gezin zijn. Het alcohollisme is in het algemeen een groot sociaal probleem in Bolivia bij de mannen en vrouwen. Er zijn bijna eveneveel mannelijke alcoholisten als vrouwelijke, de verhouding is 60% man en 40% vrouw.

Het is heel leuk om mee te draaien met dit project. De kinderen zijn heel leuk en houden heel erg van aandacht. Ze komen je heel vaak knuffelen. Echt heel schattig.

136:
Dit is een crisisopvang voor kinderen van 0 tot 16 jaar. Hier worden kinderen naar toe gebracht door politie en andere instanties zoals de kinderbescherming. Hier verblijven kinderen waarvan de ouders bijvoorbeeld absoluut niet in staat zijn om voor hun kroost te zorgen. Het kan hierbij gaan om alcoholisten of om ouders die hun kinderen mishandelen, verwaarlozen en/of misbruiken. De kinderen verblijven maximaal drie maanden in de crisisopvang. Vanuit hier wordt gekeken wat er met de kinderen gaat gebeuren. Vaak weet je de achtergrond van de kinderen niet, en eigenlijk is het ook beter om dit niet te weten. Met deze informatie zou het werken wel eens heel moeilijk kunnen zijn. Samen met Fernando werk ik hier twee ochtenden in de week (di en woe). We spelen er met de allerkleinsten of geven Engelse les aan de oudere kinderen. De werkzaamheden zijn vrij divers en kunnen feitelijk ongestructureerd worden genoemd. Kinderen met deze achtergronden kennen vaak geen discipline of regelmaat, waardoor het moeilijk is om een volgens een programma te werken. Onze ´ongestructureerde´ aanpak werkt tot nu toe goed. De kinderen zitten zich vaak te vervelen, omdat er normaal niemand is om activiteiten met ze te doen. Als wij komen zijn ze vaak ook heel blij en enthousiast over wat we gaan doen.

Tijdens het werken met de kinderen merk je wel dat ze een moeilijke jeugd hebben gehad. Ze zijn niet als ´normale´ kinderen. Ze vechten veel onderling en schreeuwen om aandacht en kunnen absoluut niet met materiaal omgaan. Tegen ons zijn ze vaak poeslief, omdat ze graag onze genegenheid willen maar soms schrik je ervan hoe gemeen ze tegen elkaar zijn. Zo zijn er bijvoorbeeld twee zusjes van vijf en drie jaar die er uitzien als engeltjes, maar kunnen vechten als ware vechtersbazen. Je kunt echt een verandering van gezichtsuitdrukking zien van engel naar duivel tegenover de andere kinderen. De jongste van de twee wordt ook heel erg jaloers als ik aandacht geef aan andere kinderen, dan gaat zij ze slaan. Daar ben ik uiteraard niet van onder de indruk en ga uiteraard gewoon ook met de andere kinderen spelen. Afgelopen week vond ik het wel zielig, want toen ik wegging en de kleine ging groeten moest ze heel hard huilen. Dat zijn toch dingen die je niet gewend bent en je toch wel wat doen.

Op de 136 werken ook een aantal vrouwen die de kinderen wassen, schoonmaken en eten voor ze koken. Met een aantal van deze vrouwen kunnen wij helaas niet goed overweg, omdat zij een hele andere visie hebben dan wij. Ze gedragen zich echt soms als heksen tegenover de kinderen. We nemen de kinderen regelmatig mee naar buiten om met ze te spelen op de wip wap, glijbaan en de schommels. De kinderen genieten hier echt van, want normaal zitten ze zich binnen maar wat te vervelen. Je ziet ze weer helemaal kind zijn, maar dit wordt de laatste tijd verpest door deze vrouwen. Zij willen liever niet dat de kinderen buiten spelen, omdat hun kleren anders vies worden of omdat ze anders vallen. De vrouwen zien niet in dat de kinderen gelukkig zijn als ze buiten kunnen spelen en dat dit veel belangrijker is dan schone kleding of een bult op het hoofdje. Daarnaast had ik deze week ook iets vreemds meegemaakt. Er liep een klein kindje van nog geen één jaar de hele tijd maar een beetje rond in haar loopstoeltje. Ze keek een beetje treurig en verveelde zich duidelijk. Ik had haar toen opgetild en wat met haar gespeeld, gedanst en liedjes voor haar gezongen. Gewoon een beetje aandacht en het schatje zat weer helemaal te stralen. Ze wilde ook graag bij me blijven en ik bleef toen ook wat met haar lopen totdat ik door een van de vrouwen werd verzocht om het kind weer in het loopstoeltje te plaatsen. De reden hiervoor was dat het kindje anders teveel moederliefde zou voelen en dat zou niet goed zijn voor het kind, omdat zij dit weer zou moeten ontwennen. Deze kinderen hebben vaak geen of weinig moederliefde gehad dus ieder beetje liefde is altijd goed voor zo´n kind, maar hierover werd door de dames duidelijk anders gedacht. Dit zijn van die dingen die we nooit zullen kunnen begrijpen. Wij hebben ook geen opleiding om met kinderen om te gaan en weten ook niet alles, maar deze vrouwen hebben het echt niet begrepen. Heel triest en soms moeilijk om mee samen te werken. Inmiddels hebben we maar geaccepteerd dat deze vrouwen zo zijn en dat we er zijn voor de kinderen en niet voor hun.

Het werken bij 136 is vooral voor mij soms heel vermoeiend, omdat de kinderen heel druk zijn maar geeft ons beiden absoluut een voldaan gevoel. De kinderen hebben niemand en wij kunnen ze met ons werk wat leuke uurtjes bezorgen.

Doordeweeks is het dus werken geblazen en ik het weekend relaxen. Wat doen we zoal? Een van de eerste weekenden bij het gastgezin werden we getrakteerd op een barbeque. De dochters van Pepe en Helena waren eveneens present net als hun aanhang. Onder het genot van dikke stukken vlees en een lekker zonnetje hebben wij ons deze dag prima vermaakt. Ook zijn we een middag wezen bowlen met kinderen van het project waar Natascha werkt (Corazón Inquieto). Het was geweldig om te zien wat een plezier die kinderen beleefden. De een kon het beter dan de ander maar allemaal hadden ze lol. Na het bowlen werden ze getrakteerd op friet, zodat de dag niet meer stuk kon.

Het eerste feestje hier in La Paz was ter gelegenheid van het afscheid van Sandra. In het huis van haar gastgezin, in een van de sjiekste wijken van La Paz, vond het feest plaats. De huiskamer zat vol en een heuze Tuna band gaf acte de presence. Deze band speelde traditionele muziek en maakte tussendoor wat grappen. Best grappig allemaal. De drank vloeide rijkelijk evenals de tranen van Sandra. Het besef dat ze na een half jaar La Paz ging verlaten viel haar soms zwaar. Logisch want ze had een hier geweldige tijd gehad. Ondanks dat het niet eens erg laat was geworden, waren we niet de allerfitsten de volgende dag. Toch stond Fernando vroeg op om kaarten te kopen voor de voetbalklassieker die deze dag plaatsvond.

Het voetbalstadion van La Paz ligt op een steenworp afstand van ons huis op ongeveer tien minuten lopen. Inmiddels hebben we dit stadion dus ook van binnen mogen zien tijdens de kraker tussen de twee grootste ploegen van La Paz, The Strongest (Los Tigres) en Bolivar. Op de bewuste dag was Fernando zoals gezegd al vroeg op om kaarten te kopen. Achteraf was dit vroege opstaan niet nodig, omdat de kaarten zelfs een uurtje voor aanvang nog konden worden aangeschaft. Heel anders dan in Nederland, waar je voor een kraker al ruim vantevoren kaarten moet kopen. Het was een enerverende wedstrijd met een geweldige sfeer. De uiteindelijke winnaar was The Strongest die ´´El Clasico´´ na twee jaar weer eens wist te winnen. Samen met Pepe hebben we de wedstrijd bezocht. Voor hem was het alweer heel wat jaartjes geleden dat hij een wedstrijd bezocht had.

Het vorige weekend zijn we afgereisd naar Coroico om daar intrek te nemen in een luxe suite. Ja, er viel wat te vieren! Vorig weekend vierden we namelijk ons tienjarig samenzijn, waardoor we eens goed uit gingen pakken. Het uitzicht vanuit onze suite was schitterend en ook de suite zelf mocht er wezen. De foto´s spreken voor zich. Dit weekend hebben we simpelweg genoten en gerelaxed. Tijdens een van de vele ´´relaxmomenten´´ onder het genot van een goede wijn kwamen we er eveneens achter dat we precies op de helft van onze reis waren. Wederom een momentje om bij stil te staan. De fles werd compleet soldaat gemaakt en we haalden herinneringen op van het eerste deel van onze reis. Tijdens dit moment werd weer eens te meer duidelijk hoeveel we al gezien en gedaan hebben. En dan te bedenken dat er nóg een halfjaar volgt! Het proosten ging in ieder geval vrolijk verder deze dag. Veel tijd werd tevens doorgebracht bij de pooltafel waar we diverse partijen met elkaar uitvochten. Het was een heerlijk weekend. Helemaal opgeladen kwamen we weer aan in La Paz waar we als vanouds weer deelnamen aan de drukte van alledag.

Doordeweeks hebben we tussen het werken door voldoende tijd om wat stoom af te blazen. Omdat we hier al een langere tijd zitten hebben we zo onze vaste stekjes. Voor een overheerlijke cappucino gaan we naar Alexander. Een keten die naast geprezen koffie tevens heerlijke taartjes verkoopt. Het mag duidelijk zijn, we hoeven hier niet bang te zijn om veel gewicht te verliezen. Om de dagelijkse vitamines aan te vullen kopen we onze verse jus d´orange bij een lief dametje op straat. Ze perst de sinaasappels ter plekke, zodat we zeker weten dat het vers is. Heerlijk. Geheel in het teken van de Boliviaanse cultuur, eten we uiteraard ook regelmatig pizza ;-)
Voor een heerlijke pizza gaan we altijd naar Pizzeria Italia (hoe origineel). Dit zijn zo onze vaste stekken al komen er zo langzamerhand nog een aantal bij.

De eerste weken in La Paz hebben we eigenlijk weinig bewogen. De broeken gingen ondertussen wat strakker zitten terwijl we toch dagelijks de steile straten trotseren. Het werd zodoende tijd om wat aan sport te doen. Vanaf vorige week hebben we dan ook een sportabonnement bij een fitnesscentrum in de buurt. Hier proberen we de oude vorm van weleer weer terug te krijgen.

De huidige situatie in Bolivia is een onrustige. Wekenlang vind er al een strijd plaats tussen de politieke hoofdstad La Paz en de ´´echte´´ hoofdstad Sucre die alles naar Sucre wil halen. Het is een strijd waar wij de wenkbrauwen bij blijven fronsen. Dagelijks is er weer gedonder op het nieuws en ook stakingen komen zeer frequent voor. We hebben de indruk hier meer stakingen te hebben gezien dan tijdens ons hele leven in Nederland. Het land komt op ons over als een echt ontwikkelingsland in vele opzichten. Zeker als we Bolivia vergelijken met de bezochte landen in Zuid-Amerika, komen we toch een aantal grote verschillen tegen. Waar we in de overige landen vol lof waren over de vriendelijkheid van de bevolking, zijn we dat hier minder. De mensen hebben soms van beleefdheidsvormen nooit gehoord en de behulpzaamheid is ook wel eens ver te zoeken. Voor ons was het in het begin wennen, terwijl dit nu wat meer gewend begint te raken. Toch kijken we dikwijls onze ogen uit naar de manier van doen van onze Boliviaanse vrienden. Het is in ieder geval duidelijk dat het wonen op één plek een leerproces start. Een leerproces waarin het aanpassen aan je omgeving natuurlijk centraal staat. Het gaat ons tot nu toe goed af. Omdat we nu op de helft van onze reis zitten is het interessant om de balans op te maken. Binnenkort willen we daarom een weblog wijden aan de diverse hoogtepunten van onze reis. Middels meerdere top vijven van hoogtepunten willen we een soort samenvatting geven.

Op korte termijn dus wederom een bericht. Tot dan!

Groetjes,

Natascha & Fernando